De zorg voor onze dierbaren zal de komende tijd veel gaan veranderen. Capaciteit van zorgverleners is steeds beperkter. Een beroep op familie is steeds vaker al het geval, maar ook andere vormen zoals kunstmatige intelligentie ofwel artificial intelligence (AI) zullen ook in de zorgwereld een belangrijke rol gaan spelen. Wat kunnen we de komende decennia hiervan verwachten en wat betekent dit voor families en zorginstellingen/ouderinitiatieven? Wellicht een wat technisch verhaal maar belangrijk genoeg om te zien wat e.e.a. kan inhouden en welke gevolgen dit kan hebben.
Kunstmatige intelligentie kan in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking diverse toepassingen hebben. Het kan helpen bij het verbeteren van de kwaliteit van leven, het bieden van gepersonaliseerde zorg en het ondersteunen van zorgverleners. Hieronder een toelichting op enkele toepassingen.
Gedrag analyseren
AI-algoritmen kunnen worden gebruikt om het gedrag van mensen met een verstandelijke beperking te analyseren en te monitoren. Door het verzamelen en analyseren van gegevens uit sensoren, wearables of camera’s, kan AI helpen bij het identificeren van patronen, stemmingswisselingen en potentiële gezondheidsproblemen.
Hulp bij taken uitvoeren
AI-gestuurde virtuele assistenten, zoals een sociale robot, kunnen mensen met een verstandelijke beperking helpen bij het uitvoeren van dagelijkse taken en het stellen van herinneringen voor afspraken of medicatie. Ook kunnen deze `assistenten’ ondersteunen bij sociale interactie en entertainment.
Zorgplannen maken
AI kan worden gebruikt om gepersonaliseerde zorgplannen te ontwikkelen voor mensen met een verstandelijke beperking waarbij rekening wordt gehouden met hun individuele behoeften, voorkeuren en capaciteiten. Dit kan helpen bij het verbeteren van de zorgervaring en het optimaliseren van de ondersteuning die wordt geboden.
Gezondheidsproblemen
AI kan worden toegepast in diagnostische processen om vroegtijdig tekenen van gezondheidsproblemen te ontdekken zoals epileptische aanvallen en slaapstoornissen. Of gedragsveranderingen die kunnen wijzen op stemmingsstoornissen of psychische aandoeningen.
Leren nieuwe vaardigheden
AI-gestuurde therapieën en interventies kunnen worden ontwikkeld om mensen met een verstandelijke beperking te ondersteunen bij het leren van nieuwe vaardigheden, het verbeteren van communicatie, het omgaan met stress of angst en het bevorderen van sociaal-emotionele ontwikkeling.
Zorg ondersteunen
AI kan zorgverleners ondersteunen door het automatiseren van routinetaken, het bieden van beslissingsondersteuning, het voorspellen van zorgbehoeften en het optimaliseren van zorgprocessen.
Waarborg
Het is belangrijk op te merken dat bij de inzet van AI in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking de ethische, privacy- en veiligheidsaspecten zorgvuldig moeten worden overwogen. Het waarborgen van de autonomie, waardigheid en privacy van de betrokkenen moet altijd een prioriteit zijn.
Recent heeft het kenniscentrum Vilans een aantal artikelen over data-gedreven zorg en AI in de langdurige zorg geschreven. Deze artikelen bespreken bovenstaande aspecten in meer detail (zie https://www.vilans.nl/actueel/verhalen/wat-zien-we-aan-ai-in-de-langdurige-zorg-in-nederland).
